Η κατάκτηση ενός γλωσσικού συστήματος είναι μια πολύπλοκη διαδικασία, η οποία εμπεριέχει διάφορους τομείς, όπως είναι η άρθρωση, η έκφραση, το λεξιλόγιο, η ανάγνωση, η κατανόηση και η γραφή. Στο μάθημα της Ελληνικής Γλώσσας στόχος μας είναι οι μαθητές μας να ασκηθούν σε όλους τους παραπάνω τομείς, ώστε να αναπτύξουν τόσο τον προφορικό όσο και τον γραπτό τους λόγο.

Πιο συγκεκριμένα, δίνουμε ιδιαίτερη σημασία στην ανάγνωση με κατάλληλη προσωδία (ρυθμό, τόνο, επιτονισμό) ακολουθώντας τα σημεία στίξης, υιοθετώντας ταιριαστό ύφος και χρωματίζοντας τη φωνή. Στοχεύουμε, επίσης, στην ανάπτυξη της αναγνωστικής ευχέρειας (ακρίβεια και ταχύτητα), η οποία συνδέεται άμεσα με την ικανότητα κατανόησης γραπτών κειμένων, την οποία καλλιεργούμε μέσα από δραστηριότητες νοηματικής επεξεργασίας.

Παράλληλα, ενισχύουμε την εκφραστική ικανότητα των παιδιών με ποικίλα λεξιλογικά παιχνίδια και γλωσσικές ασκήσεις. Μελετάμε συνώνυμα και αντώνυμα, σύνθετες λέξεις, παράγωγα και οικογένειες λέξεων. Στο πλαίσιο αυτό, το λεξικό αποτελεί ένα από τα πλέον απαραίτητα γλωσσικά εργαλεία για μας, γι’ αυτό και ασκούμαστε στη χρήση του, ώστε τα παιδιά να ανατρέχουν στα λήμματα και να το συμβουλεύονται.

Επιπλέον, καλλιεργούμε τις ορθογραφικές δεξιότητες των μαθητών, μελετάμε σημαντικούς γραμματικούς κανόνες και εξασκούμαστε στην αναγνώριση των μερών του λόγου. Παρατηρούμε και μαθαίνουμε συντακτικά φαινόμενα και μελετάμε τη δομή και τη σύνδεση των προτάσεων.

Στο μάθημα της Ελληνικής Γλώσσας, εκτός από την επεξεργασία των κειμένων που εμπεριέχονται στα σχολικά βιβλία, χρησιμοποιούμε πλούσιο εξωσχολικό υλικό. Ταυτόχρονα, παροτρύνουμε τους μαθητές μας να βρίσκουν ευκαιρίες να έρχονται σε επαφή με βιβλία της προτίμησής τους (π.χ. δανειστική βιβλιοθήκη, λογοτεχνία, εφημερίδες, περιοδικά κ.λπ.).

Ο λόγος, προφορικός και γραπτός, καλλιεργείται από τη στιγμή της γέννησης του παιδιού. Είναι ο μόνος τρόπος να εκφράσουμε τις σκέψεις και τα συναισθήματά μας με απλό ή επίσημο ύφος. Σκοπός της διδασκαλίας της Παραγωγής Λόγου στο σχολείο μας είναι οι μαθητές να μπορούν να εκφράζονται με σαφήνεια και παραστατικότητα, να πλουτίζουν τις γνώσεις για διάφορα θέματα, να προβληματίζονται για όσα συμβαίνουν γύρω τους και να εμπλουτίζουν το λεξιλόγιό τους. Για τον σκοπό αυτό εξασκούνται σε γραπτές εργασίες και στην επεξεργασία λογοτεχνικών κειμένων συστηματικά με την επίβλεψη και την καθοδήγηση των δασκάλων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη διαρκή πρόοδο και εξέλιξη των μαθητών στη γραπτή και προφορική τους έκφραση.

Στις μικρότερες τάξεις, τα παιδιά καλλιεργούν τον προφορικό τους λόγο και μέσα από γλωσσικά παιχνίδια. Οι μαθητές προσεγγίζουν με βιωματικό τρόπο τη γλώσσα συνδυάζοντας το παιχνίδι με τη μάθηση. Καλλιεργούνται οι γλωσσικές ικανότητες, ώστε να μπορούν να επικοινωνούν αποτελεσματικά, να χρησιμοποιούν την πειθώ και τα επιχειρήματά τους και γενικότερα να εκφράζονται με σαφήνεια. Επίσης, προωθούμε τη φαντασία, τον αυθορμητισμό και την ποικιλία στη σκέψη.

Ιδιαίτερα στις μεγαλύτερες τάξεις οι μαθητές διδάσκονται αρχικά τη δομή της παραγράφου, τις τεχνικές σύμπτυξης (περίληψη) και στη συνέχεια τη μεθοδολογία για την παραγωγή περιγραφικών, αφηγηματικών και επιχειρηματολογικών κειμένων σύμφωνα πάντα με τις θεματικές ενότητες των σχολικών εγχειριδίων. Παράλληλα, ενισχύεται το πνεύμα της φιλαναγνωσίας και η ερμηνευτική-κριτική τους ικανότητα μέσα από την επεξεργασία επιλεγμένων λογοτεχνικών κειμένων.

Η διδασκαλία της Ορθογραφίας με Εικονογραφήματα ξεκινά στα μέσα του πρώτου τριμήνου της Α' Δημοτικού και συνεχίζεται ως και τη Β' Δημοτικού. Βασίζεται στην ομώνυμη σειρά βιβλίων της ειδικής παιδαγωγού, Δώρας Μαυρομάτη (Μαυρομάτη, 1999), η οποία απευθύνεται σε παιδιά με δυσλεξία.

Εμείς, ωστόσο, αξιοποιούμε τη μέθοδο αυτή για την ενίσχυση της ορθογραφικής δεξιότητας στο σύνολο της τάξης, ακόμα και σε μαθητές που δεν εμφανίζουν μαθησιακές δυσκολίες. Η συγκεκριμένη μέθοδος αξιοποιεί την οπτική μνήμη των παιδιών με στόχο την εμπέδωση της θεματικής ορθογραφίας των λέξεων. Τα παιδιά μαθαίνουν να συνδέουν τα «δύσκολα» γράμματα του θεματικού μέρους της λέξης με μια εικόνα, αλλά και με την ιστορία που αυτή περιγράφει. Η διαδικασία αυτή διευκολύνει την απομνημόνευση, συνδέοντας την εικόνα με το νόημα της λέξης, ενώ ταυτόχρονα η εκμάθηση της ορθογραφίας γίνεται με έναν ευχάριστο και ελκυστικό για τα παιδιά τρόπο. Η μέθοδος εντάχθηκε πρώτη φορά στο σχολικό πρόγραμμα το 2002 και διδάσκεται με συχνότητα μια φορά την εβδομάδα.

Στις τάξεις κάθε εβδομάδα λειτουργούμε τη δανειστική μας βιβλιοθήκη. Κάθε βιβλιοθήκη είναι εξοπλισμένη με βιβλία ιστορίας, φυσικών επιστημών, τέχνης, εγκυκλοπαίδειες και κυρίως ελληνικής και ξένης λογοτεχνίας, βιβλία που «καταβροχθίζουν» οι μικροί μας αναγνώστες! Θεωρούμε πως το αίσθημα φιλαναγνωσίας είναι απαραίτητο να καλλιεργηθεί από τις μικρές ηλικίες!